1. Metro Sài Gòn xây đến đâu rồi?
Tuyến metro số 1 Bến Thành – Suối Tiên là tuyến đầu tiên trong mạng lưới 8 tuyến metro của Thành phố Hồ Chí Minh.
Dự án tuyến metro số 1 khởi động năm 2006 và khởi công năm 2012. Đến cuối tháng 04/2020, dự án đã đạt gần 72 % và mới thông suốt toàn tuyến.
Hiện tại, các toa tàu do Nhật Bản sản xuất đang được chạy thử tại nước này, dự kiến được đưa về Việt Nam chạy thử trong năm 2020.
Trong khi đó, thành phố đã có quyết định thành lập công ty, bố trí vốn, bổ nhiệm lãnh đạo, tuyển dụng nhân viên để đưa đi đào tạo.
Tất cả là để chuẩn bị vận hành tuyến metro số 1 vào năm 2021, sau 14 năm chờ đợi và 3 lần ‘trễ hẹn’ với người dân.
2. Tuyến metro số 1 sẽ phục vụ bao nhiêu người?
Theo chuyên gia giao thông, Tiến sĩ Vũ Anh Tuấn, nếu dịch vụ hấp dẫn, tuyến metro Sài Gòn số 1 sẽ phục vụ khoảng 160,000 người/ngày.
Năm 2040, con số này ước tính lên tới 1 triệu khách/ngày theo nghiên cứu của Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA).
3. Sài Gòn sẽ thay đổi như nào khi có metro?
Theo một nghiên cứu của McKinsey trên 30 quốc gia, hệ thống metro hiệu quả sẽ giải quyết 5 vấn đề đô thị thiết yếu như sau:
- An toàn giao thông nói chung tăng;
- An toàn khi di chuyển bằng phương tiện công cộng tăng;
- Ùn tắc giao thông giảm;
- Độ chính xác về thời gian của phương tiện công cộng tăng;
- Ô nhiễm âm thanh và không khí giảm.
Tiến sĩ Vũ Anh Tuấn tính toán rằng tuyến metro số 1 nói riêng có thể giúp giảm khoảng 10% lượng phương tiện cá nhân, và giải quyết ùn tắc các cửa ngõ phía đông bắc. JICA ước tính số xe buýt trên xa lộ Hà Nội sẽ giảm 50-70%, không còn ùn tắc.
Quy hoạch đô thị cũng nên và sẽ tương tác với hệ thống metro. Ông Tuấn cho rằng người dân sẽ đi bộ nhiều hơn, nên điều kiện đi bộ phải được cải thiện, đặc biệt là vỉa hè và tín hiệu giao thông.
“Các nhà ga tàu điện phải là trung tâm của sự phát triển. Khu vực xung quanh nhà ga phải sử dụng đất hỗn hợp, đa chức năng, làm sao để người dân ra khỏi tàu chỉ cần đi bộ tối đa 10 phút là có thể tiếp cận tất cả các dịch vụ cơ bản,” Tiến sĩ Tuấn đề xuất.
4. Nhà ga Bến Thành trông như nào?
Nhà ga Bến Thành có tông màu cùng với Nhà hát lớn và kiến trúc tương tự metro của các đô thị Nhật Bản như Tokyo và Osaka.
5. Ai xây tuyến metro Sài Gòn số 1?
Theo MAUR, metro Bến Thành – Suối Tiên có 4 gói thầu chính với các nhà thầu Nhật Bản và Việt Nam:
- Gói CP1a xây đoạn ngầm từ ga Bến Thành đến ga Nhà hát Thành phố, nhà thầu Liên danh Shimizu – Maeda, hiện đạt 65%;
- Gói CP1b xây đoạn ngầm từ ga Nhà hát Thành phố đến ga Ba Son, nhà thầu Liên danh Sumitomo Mitsui – Cienco 4, hiện đạt 80%;
- Gói CP2 xây dựng đoạn trên cao và depot, nhà thầu Liên danh Sumitomo – Cienco 6, hiện đạt 82%;
- Gói số 3 cung cấp thiết bị, đầu máy toa xe, nhà thầu Hitachi, hiện đạt 53%.
6. Tại sao metro bị trì hoãn?
Một trong những nguyên nhân chính khiến tuyến metro số 1 bị trì hoãn là vì đội vốn từ 17.000 tỷ đồng lên 47.000 tỷ đồng.
Theo Bộ Giao thông Vận tải, khi dự án được lập nghiên cứu vào năm 2006, Việt Nam chưa có đầy đủ các định mức, đơn giá cho loại công trình đường sắt đô thị. Do thiếu kinh nghiệm thực tế và tầm nhìn nghiên cứu hạn chế, đội ngũ đã không xác định đúng mức giá.
Những biến động khách quan như giá nguyên liệu, nhiên liệu, mức lương tối thiểu, chi phí dự phòng cũng làm tổng mức đầu tư tăng.
7. Những tuyến còn lại bao giờ xây?
Có 3 tuyến metro đang được triển khai là:
- Tuyến 1 (Bến Thành – Suối Tiên);
- Tuyến 2 (Đô thị Tây Bắc – Thủ Thiêm);
- Tuyến 5 (Ngã tư Bảy Hiền – Bến xe Cần Giuộc mới).
5 tuyến metro còn lại đang ở giai đoạn thực hiện đầu tư là:
- Tuyến 3a (Bến Thành – Long An);
- Tuyến 3b (Ngã sáu Cộng Hòa – Hiệp Bình Phước);
- Tuyến 4 (Thạnh Xuân – Hiệp Phước);
- Tuyến 4b (Công viên Gia Định – Lăng Cha Cả).
- Tuyến 6 (Bà Quẹo – Vòng xoay Phú Lâm).
Ngoài metro, thành phố sẽ xây dựng thêm tuyến tramway số 1, tuyến monorail số 2 và 3.