Điện ảnh 2023 chứa những khoảnh khắc nghệ thuật vô giá, nơi tài năng kể chuyện và diễn xuất qua những khuôn hình có thể trao cho khán giả những tưởng tượng và sự đồng cảm mãnh liệt.
Đạo diễn kỳ cựu Martin Scorsese tiếp tục mang đến tác phẩm xuất sắc, Killers of the Flower Moon. Phim tiểu sử chưa bao giờ hấp dẫn và khác lạ đến thế với Oppenheimer và Maestro. Trong khi đó, Celine Song thực sự là phát hiện mới với của nền điện ảnh toàn cầu với những thước phim đẹp như thơ trong Past Lives…
Yorgos Lanthimos, đạo diễn “dị" nhất đương thời tiếp tục mang đến một bộ phim không thể “quái" hơn - Poor Things. Giải Cành cọ vàng là bảo chứng cho sự xuất sắc của Anatomy of a Fall. Điện ảnh 2023 còn nối dài với những tác phẩm hoạt hình độc đáo, Spider-Man: Across the Spider-Verse và The Boy and the Heron của đạo diễn Hayao Miyazaki là đại diện tiêu biểu.
Oscar chưa công bố đầy đủ danh sách đề cử rút gọn và chính thức cho lễ trao giải 2024 nhưng 10 tác phẩm điện ảnh tuyệt vời sau đây rất đáng để bạn bỏ thời gian ra thưởng thức. Còn gì tuyệt vời hơn khi được “chạy nước rút" trước mỗi mùa Oscar.
1. Killers of the Flower Moon
Killers of the Flower Moon giống như phiên bản Mỵ châu Trọng Thuỷ của Mỹ thời hiện đại, nơi người cậu William Hale (Robert De Niro) gả cháu trai Ernest Burkhart (Leonardo DiCaprio) cho Mollie (Lily Gladstone,) một người dân Osage nhằm chiếm đoạt mỏ “vàng đen.”
Tình yêu Ernest dành cho Mollie là thật nhưng động cơ lại ngang trái, và nằm ở khối tài sản kếch xù. Một loạt các vụ giết người đã xảy ra, các cuộc điều trần và xét xử được tiến hành, công lý đã được thực thi nhưng Killers of the Flowers chưa bao giờ tan mùi máu và thuốc súng.
Đạo diễn Martin Scorsese vẫn cho thấy sự tài ba của mình trong những thước phim ông dựng lên, với sự kiến tạo của “trò chơi giữa những gã đàn ông” như trong The Irishman, Casino, There Will Be Blood…
Killers of the Flower Moon chứng tỏ được sức mạnh của ngôn ngữ điện ảnh, với lối kể chuyện cuốn hút lạ thường. Bên cạnh đó, Leonardo Dicaprio, Lily Gladstone và Robert De Niro… đã có những màn trình diễn đỉnh cao của điện ảnh 2023.
Đọc bài phê bình về Killers of the Flower Moon trên Vietcetera tại đây.
2. Oppenheimer
Điều gì có thể làm khó Christopher Nolan khi vị đạo diễn tài năng này dường như chưa một lần lặp lại chính mình? Với Oppenheimer, Nolan không chỉ đơn thuần làm phim tiểu sử về “cha đẻ bom nguyên tử" mà còn giúp khán giả thâm nhập vào thế giới nội tâm phức tạp của một trong những thiên tài vật lý lỗi lạc nhất. Oppenheimer thực sự là một “quả bom" của điện ảnh 2023, và sức công phá của nó nằm ở “mỹ cảm" của chính Nolan.
Oppenheimer còn mang một trải nghiệm điện ảnh khác lạ, không chỉ nằm ở thời lượng dài hơn 3 tiếng đồng hồ với những mốc thời gian đan xen, mà còn ở hệ thống nhân vật (diễn viên ngôi sao) đồ sộ. Chính việc tạo ra một bộ phim không dễ nắm bắt (và bắt buộc phải xem hơn một lần), Oppenheimer dường như luôn mới mẻ ở mỗi lần thưởng thức.
Dù vai diễn lớn hay nhỏ thì Cillian Murphy, Emily Blunt, Matt Damon, Florence Pugh… đều toả sáng theo cách riêng mỗi người. Đặc biệt, Robert Downey Jr. đã có màn hoá thân tuyệt vời với vai Lewis Strauss, Cựu Quyền Bộ trưởng Bộ Thương mại Mỹ, hứa hẹn sẽ mang về cho anh tượng vàng Oscar đầu tay trong sự nghiệp.
Đọc bài phê bình về Oppenheimer trên Vietcetera tại đây.
3. Past Lives
Past Lives có lẽ là trải nghiệm điện ảnh thuần khiết nhất năm 2023. Bộ phim indie đến từ hãng phim độc lập A24 của nữ đạo diễn Celine Song mang đến dư vị của bữa tiệc nhân gian không cần ồn ào mà vẫn khuấy động tâm can người xem kể cả sau khi rời khỏi rạp.
Bộ phim bắt đầu bằng một cuộc gặp gỡ của ba người, ở một quán bar đã thưa người, “tàn canh" trong những chuyện nhân duyên. Họ ngồi đó nhưng tâm trí trôi về quá khứ xa xăm. Những nhân duyên hiện ra, khi mới chớm nở, lúc đứt đoán, hồi ngóng trông…
Past Lives như một giấc mơ, nhẹ nhàng và lẩn khuất, dìu người xem về những năm tháng ấu thơ vụng dại, những thiếu thời lửng lơ, niềm hạnh phúc khi gặp lại, nỗi bẽ bàng khi cách xa.
Chẳng có một chi tiết nào lên gân hay cố gồng nhưng khán giả lại có thể khóc “ngon lành" như khi Na Young thổn thức ở cảnh cuối phim. Past Lives là một “phát hiện” điện ảnh 2023, với tài năng đạo diễn của Celine Song cùng diễn xuất tuyệt vời của Greta Lee và Teo Yoo.
Đọc bài phê bình về Past Lives trên Vietcetera tại đây.
4. The Holdovers
The Holdovers không ồn ào ngoài rạp, cũng không quá nổi bật ở các LHP hay lễ trao giải điện ảnh, nhưng chắc chắn là một tác phẩm tuyệt đẹp ra mắt 2023.
Bộ phim kể về những người bị bỏ lại ở một trường nội trú, giữa mùa Giáng sinh ai cũng mong ngóng được trở về bên gia đình. Ba con người, ba tính cách, ba số phận, nhưng ở họ đều có những vụn vỡ khó nói thành lời. Chỉ khi phải ở lại (mà đúng hơn là bị bỏ lại) họ mới có cơ hội chia sẻ những bí mật, để tiến gần và hiểu nhau hơn.
Giống như nghệ thuật kintsugi của Nhật Bản, The Holdovers là thuật chữa lành bằng hình ảnh, cách kể chuyện và âm nhạc của đạo diễn Alexander Payne. Ở đó ta thấy lạnh lẽo và ấm áp, u uẩn và hạnh phúc, nỗi sợ hãi và lòng dũng cảm cùng lúc.
Những màn trình diễn của Paul Giamatti, Da’Vine Joy Randolph, Dominic Sessa thực sự rất tuyệt vời. Viện hàn lâm có thể sẽ vinh danh họ ở các hạng mục đề cử Nam chính, Nam/Nữ phụ xuất sắc.
5. Spider-Man: Across the Spider-Verse
Nhện nhọ có lẽ là biệt danh không đúng lắm khi nói về Spider-Man Miles Morales. Sau thành công của phần 1 Into the Spider-Verse ở cả mặt thương mại, phê bình lẫn giải thưởng (Phim hoạt hình xuất sắc tại Oscar 2019), phần tiếp theo có tên Across the Spider-Verse lại là một thành công ngoài mong đợi khác.
Và lần này, Người Nhện Miles Morales đã băng qua nhiều “thế giới nhện” để tìm thấy con người và chứng tỏ bản lĩnh anh hùng của mình. “Cuộc chiến chống lại số phận của Miles Morales đơn giản là một cuộc chiến xuất phát từ mưu cầu hạnh phúc cá nhân, một khao khát muốn được viết nên chính câu chuyện của riêng mình.” (Zack Le - editor chuyên mục Điện Ảnh của Vietcetera)
Điều khiến khán giả hào hứng và xúc động (cùng một lúc) khi xem Across the Spider-Verse không chỉ ở câu chuyện cảm xúc, mà còn ở những cách tân trong kỹ thuật làm phim hoạt hình. Những yếu tố thị giác được đẩy đến giới hạn, khả năng “điều khiển” ánh sáng hay cách xuất hiện của Spider-Punk đủ khiến người hâm mộ phải ố và á mỗi khi xem lại bộ phim này.
Đọc bài phê bình về Spider-Man: Across the Spider-Verse trên Vietcetera tại đây.
Đọc phần 2 của bài viết tại đây.