*Ghi chú: NBR - National Board of Reviews: Ủy ban Quốc gia về phê bình điện ảnh (Mỹ)
NYFCC - New York Film Critics Circle: Hiệp hội phê bình phim New York (Mỹ)
LAFCA - Los Angeles Film Critics Association: Hiệp hội phê bình phim Los Angeles (Mỹ)
AFIA - American Film Institute Award: Giải thưởng của Viện phim Mỹ
PSIFF - Palm Springs International Film Festival: Giải thưởng của BGK Liên hoan phim Quốc tế Palm Springs
EFA - European Film Awards: Giải thưởng phim điện ảnh Châu Âu
DGA - Directors Guild of America: Giải thưởng của Hiệp hội Đạo diễn Mỹ
Giờ thì, các giải thưởng như Quả Cầu Vàng, NBR, NYFF, LAFCA, AFIA, DGA và CCA (Critics Choice Award) đã diễn ra thành công với những màn vinh danh được hưởng ứng. SAG và BAFTA cũng vừa công bố đề cử… lại càng khiến cho Oscar 2024 thêm phần sôi động, bất ngờ.
Ngày 26/01 tới đây, Viện hàn lâm sẽ công bố đề cử chính thức các hạng mục cho giải Oscar lần thứ 96. Nhưng với danh sách kết quả và đề cử của những giải thưởng điện ảnh gần đây, những anh hào tề tựu cùng những tác phẩm ấn tượng giúp khán giả phần nào đoán được “cục diện” Oscar sắp diễn ra.
Ở bài viết này, Vietcetera tập trung miêu tả bức tranh toàn cảnh của điện ảnh thế giới 2023 với những đạo diễn tài năng nhất. Không chỉ đưa ra dự đoán về những cái tên xuất sắc, họ còn là những ứng cử viên “nặng ký” cho đề cử Đạo diễn xuất sắc (Best Director) tại Oscar 2024.
Chúng ta sẽ phải nhắc đến Martin Scorsese và Killers of The Flower Moon
Chiến thắng Đạo diễn xuất sắc (hoặc tương đương): NBR, Gotham Awards, PSIFF
Đề cử Đạo diễn xuất sắc (hoặc tương đương): Golden Globes, CCA, DGA
Với Killers of the Flower Moon, Martin Scorsese tiếp tục khám phá cách kết hợp mọi thứ thuộc về điện ảnh để tạo nên phép màu. Từ góc nhìn đến cách thể hiện, Scorsese xây dựng nhịp điệu phim tài tình với những chỉ dấu dẫn dắt người xem đi đến tận cùng của dối trá và sự thật, nỗi kinh hoàng và lòng dũng cảm…
Từ kỹ thuật điện ảnh đến sản xuất mỹ thuật, âm thanh, bộ phim thực sự là một “công trình xây dựng” ẩn chứa những sáng tạo độc đáo. Sự biến đổi của ánh trăng đến sự nóng cháy của vùng đất khô cằn, sự mênh mông của đồng cỏ đến sự chật chội trong những căn phòng… đều tạo nên hiệu ứng thị giác đầy mê hoặc cho Killers of the Flower Moon.
Và, trong khi cả thế giới tiêu thụ nội dung ngắn, Scorsese lại làm một bộ phim dài, không phải để thách thức công chúng mà để họ trở về với niềm hạnh phúc khi thưởng thức điện ảnh đích thực.
“Chúng tôi tin ở Nolan” và Oppenheimer
Chiến thắng Đạo diễn xuất sắc hoặc tương đương: NYFCC, Quả cầu vàng
Đề cử Đạo diễn xuất sắc hoặc tương đương: CCA, DGA
Chiến thắng của Christopher Nolan tại Hiệp hội phê bình phim New York và Quả cầu vàng là bước đệm vững chắc để vị đạo diễn này tiến đến đề cử, thậm chí chiến thắng hạng mục Đạo diễn xuất sắc tại Oscar 2024. Nếu quá sớm để đưa ra nhận định này, hãy cùng nhìn lại tác phẩm xuất sắc Oppenheimer gây sốt vào mùa hè 2023.
Nolan ngày càng mê mẩn dòng phim có yếu tố chiến tranh và lịch sử/tiểu sử (Dunkirk, Oppenheimer), nhưng những tác phẩm của ông luôn mang tinh thần độc đáo. Vị đạo diễn luôn bày ra một thứ đó sâu sắc hơn, rộng lớn hơn, choáng ngợp hơn trong tác phẩm của mình, để vừa có thể thưởng thức vừa để chiêm nghiệm sau đó.
Barbie không phải phim hay nhất nhưng Greta Gerwig là đạo diễn xuất sắc
Chiến thắng Đạo diễn xuất sắc hoặc tương đương: Gotham Awards, PSIFF
Đề cử Đạo diễn xuất sắc hoặc tương đương: Quả cầu vàng, CCA, DGA
Greta Gerwig luôn biết cách thâm nhập vào “đầu óc” của người xem khi cô biên kịch và đạo diễn những bộ phim về phụ nữ. Lady Bird và Little Women đặt ở hai bối cảnh lịch sử khác nhau nhưng vẫn đậm tính nữ của những cô gái trẻ ở độ tuổi trưởng thành.
Nhưng với bộ phim mới nhất, Gerwig đã tạo nên thế giới vừa thực vừa mơ có tên Barbie, với những đổ nát và “tái xây dựng” thế giới màu hồng trong tâm hồn những bé gái cho đến phụ nữ trưởng thành. Barbie hài hước và nhân văn, có thể không là phim xuất sắc, nhưng Greta Gerwig thực sự là một đạo diễn ấn tượng.
Ai sẽ đánh bại sự kỳ dị của Yorgos Lanthimos cùng Poor Things?
Chiến thắng Đạo diễn xuất sắc hoặc tương đương:
Đề cử Đạo diễn xuất sắc hoặc tương đương: Quả cầu vàng, CCA, DGA
Đạo diễn người Hy Lạp Yorgos Lanthimos lại tạo ra một siêu phẩm hài đen viễn tưởng khác: Poor Things. Câu chuyện độc đáo, kỹ thuật điện ảnh gây choáng ngợp, cho đến mỹ thuật, phục trang tài tình đã khẳng định tài năng “đỉnh cao" của Lanthimos sau những Răng Chó, Tôm Hùm, Giết con nai thần.
Yorgos Lanthimos cũng có khả năng “chia rẽ" giới phê bình và khán giả: có những người yêu thích ông hết mực nhưng cũng có không ít người chê bai thậm tệ. Tuy nhiên, với tác phẩm xuất sắc như Poor Things, Lanthimos dường như đã “chắc suất" đề cử hạng mục Đạo diễn xuất sắc tại Oscar 2024.
Về trường hợp của Justine Triet và Anatomy of a Fall - Pháp đã “sai” nhưng Mỹ có thể đúng
Chiến thắng Đạo diễn xuất sắc hoặc tương đương: EFA
Đề cử Đạo diễn xuất sắc hoặc tương đương: Quả cầu vàng, CCA, DGA
Pháp chọn The Taste of Things (Trần Anh Hùng) tham gia hạng mục Phim quốc tế xuất sắc thay vì Anatomy of a Fall, bộ phim giành giải Cành cọ vàng (Cannes) của đạo diễn Justine Triet. Tuy nhiên, chiến thắng của Anatomy of a Fall ở Quả cầu vàng, CCA, DGA… càng giúp phim “rộng cửa” cho những đề cử ở hạng mục chính Oscar 2024.
Với đạo diễn Justine Triet thì sao? Cô vẫn còn cơ hội được đề cử tại Oscar 2024 ở cả hạng mục Đạo diễn xuất sắc và Kịch bản gốc xuất sắc. Với lối xây dựng chuẩn xác, kịch tính cùng chất lượng mỹ thuật, quay phim tuyệt vời, Justine Triet sẽ là cái tên bất ngờ tại Oscar khi hãng NEON (đứng sau thành công của Parasite, Bong Joon-ho) đang tích cực vận động, quảng bá.
Đã đến lúc phải công nhận Alexander Payne và The Holdovers
Chiến thắng Đạo diễn xuất sắc hoặc tương đương:
Đề cử Đạo diễn xuất sắc hoặc tương đương: CCA, DGA
Trước hết, The Holdovers là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất ra mắt trong năm 2023. Thứ 2, bộ phim tạo nên một bầu không khí điện ảnh và nhân văn tuyệt vời, thâm nhập vào tâm trí người xem ở cả bối cảnh, cách xây dựng câu chuyện, diễn biến tâm lí nhân vật.
The Holdovers cũng “càn quét” các giải thưởng điện ảnh tiền Oscar nhưng chủ yếu ở các hạng mục diễn xuất của Paul Giamatti, Da’Vine Joy Randolph, Dominic Sessa.
Thế còn đạo diễn của bộ phim này thì sao? Ở tuổi 62, Alexander Payne vẫn có cơ hội nhận đề cử hạng mục Đạo diễn xuất sắc, nhất là khi ông liên tiếp xuất hiện ở hạng mục tương đương tại lễ trao giải Critics Choice và DGA vừa qua.
Đừng quên Jonathan Glazer cùng bộ phim quan trọng The Zone of Interest
Chiến thắng Đạo diễn xuất sắc hoặc tương đương: LAFCA
Đề cử Đạo diễn xuất sắc hoặc tương đương:
The Zone of Interest là một tác phẩm điện ảnh tuyệt vời do Đức và Ba Lan kết hợp sản xuất, được đề cử và chiến thắng nhiều giải thưởng điện ảnh, LHP tại châu Âu. Mới đây, bộ phim giành hai giải lớn tại LAFCA gồm Phim xuất sắc và Đạo diễn xuất sắc.
Hiện tại, bộ phim kể về gia đình một tướng lĩnh Đức quốc xã sống bên cạnh lò thiêu người Auschwitz đang được giới phê bình và khán giả đánh giá cao. Tại Oscar, phim cũng lọt vào danh sách đề cử rút gọn Phim quốc tế xuất sắc. Theo Variety và một số trang phê bình điện ảnh khác, Jonathan Glazer cũng có cơ hội nhận đề cử hạng mục Đạo diễn xuất sắc.
“Cửa hẹp” với Celine Song và “chất thơ lãng đãng” Past Lives
Chiến thắng Đạo diễn xuất sắc hoặc tương đương: NBR (Best Directorial Debut), LAFCA (New Generation Award)
Đề cử Đạo diễn xuất sắc hoặc tương đương: Quả cầu vàng, Gotham Awards, Indie Spirits
Cũng giống như The Holdovers, Past Lives mang đến câu “chuyện nhỏ" nhưng lại khiến người xem phải rung động. Với tác phẩm này, Celine Song đã được “dán nhãn" là phát hiện mới của nền điện ảnh đương thời, người có biệt tài tạo ra những thước phim lãng đãng như thơ một cách đầy tinh tế.
Chiến thắng những giải thưởng “tân binh" ở NBR, LAFCA cũng như xuất hiện tại đề cử của Quả cầu vàng, Gotham Awards, Indie Spirits giúp Celine Song có cơ hội đề cử tại Oscar 2024.
Bonus: Bradley Cooper cùng Maestro, đâu chỉ là diễn viên nổi hứng làm đạo diễn
Chiến thắng Đạo diễn xuất sắc hoặc tương đương:
Đề cử Đạo diễn xuất sắc hoặc tương đương: Quả cầu vàng, CCA
Maestro không phải là một bộ phim tiểu sử thông thường mà còn là chuyện tình lãng mạn về nhạc trưởng tài năng Leonard Bernstein và vợ của ông, Felicia Montealegre. Nữ diễn viên Carey Mulligan tiếp tục có màn diễn xuất tuyệt vời trong khi đó Bradley Cooper đảm nhận xuất sắc ở cả hai vai trò đạo diễn và diễn viên.
Với Maestro, liệu Bradley Cooper sẽ đồng thời xuất hiện ở cả hai hạng mục đề cử Đạo diễn xuất sắc và Nam chính xuất sắc của Oscar như tại Quả cầu vàng. Mọi thứ sẽ sáng tỏ vào ngày 26/01 tới đây, khi Viện hàn lâm công bố các hạng mục đề cử.