Với riêng người viết, trải nghiệm điện ảnh 2023 là hết sức mãnh liệt, được tạo ra bởi những tác phẩm độc đáo cùng những vai diễn tuyệt vời.
Tôi còn nhớ mình đã suýt rơi nước mắt trong rạp phim khi Hae Sung thổ lộ chân tình, còn Na Young nức nở bật khóc ở những cảnh cuối phim Past Lives. Và tôi cũng nhớ mình đã tức “sôi máu” khi thấy mỗi cảnh phim mà tài tử Leonardo DiCaprio xuất hiện trong Killers of the Flower Moon.
Trải nghiệm điện ảnh năm 2023 còn là phút “nín thở” với màn diễn xuất tinh tế của Cillian Murphy trong Oppenheimer; hay hết sức cảm động với Paul Giamatti trong vai giáo sư Hunham của The Holdovers. Và cứ thế, trải nghiệm xem phim của tôi trong năm 2023 cứ nới dài và rộng thêm như không có điểm dừng.
Tất nhiên điện ảnh 2023 còn nhiều vai diễn và nhân vật ấn tượng khác. Dựa trên các bài phê bình và đánh giá cá nhân, cùng nhìn lại 8 diễn viên và vai diễn ấn tượng, hứa hẹn sẽ được đề cử giải Nam/Nữ chính xuất sắc Oscar 2024.
Cillian Murphy - Oppenheimer
Cillian Murphy luôn là một diễn viên giỏi chờ đợi những vai diễn “đủ đô" để toả sáng trên màn ảnh rộng. Trong năm 2023, anh đã có màn hoá thân xuất sắc như mong đợi với nhà vật lý thiên tài, “cha đẻ" bom nguyên tử Oppenheimer trong bộ phim cùng tên.
Hoá thân vào những nhân vật lịch sử lớn lao luôn có những lợi thế và rủi ro. Murphy dường như đã làm chủ vai diễn J. Robert Oppenheimer, với lối diễn điềm đạm và phần nào đó u uẩn.
Cuối cùng thì, nhờ màn hoá thân tuyệt vời của Murphy, khán giả đã phần nào chạm vào được nội tâm của Oppenheimer, để hiểu được những câu chuyện, tiếng nói “vo ve" trong đầu nhà vật lý thiên tài thay vì cái bóng “cha đẻ” bom nguyên tử mà ta đã biết.
Carey Mulligan - Maestro
Bradley Cooper có thể chứng minh tình yêu âm nhạc, khả năng đạo diễn kiêm diễn xuất nhưng trong Maestro, người tỏa sáng nhất chính là Carey Mulligan với vai diễn Felicia Montealegre. Mulligan đã tạo nên nhân vật Felicia đầy sống động ở tuổi trẻ rực rỡ, tươi sáng, cho đến trung niên sắc sảo và khi về già trong đớn đau bệnh tật.
Carey Mulligan khiến ta cảm nhận được nhịp chảy của thời gian, qua ánh mắt sáng chói khi yêu, nỗi hờn ghen khi chồng ngoại tình, và phút yếu lòng tiều tụy khi bệnh tật bủa vây. Với vai diễn trong Maestro, Carey Mulligan không những xứng đáng được đề cử mà còn chiến thắng giải Nữ chính xuất sắc tại Oscar 2024.
Leonardo DiCaprio - Killers of the Flower Moon
Tất nhiên, Leonardo DiCaprio luôn là một tài năng điện ảnh, người có thể hoá thân vào nhiều kiểu nhân vật khác nhau nhưng luôn tạo ra những sắc cạnh riêng. Vai diễn Ernest Burkhart của DiCaprio trong Killers of the Flower Moon khiến ta có những cảm xúc hoài nghi như trong The Shutter Island (cũng của Martin Scorsese) hay sự bí ẩn trong Once Upon a Time in Hollywood (Quentin Tarantino.)
DiCaprio thể hiện nhiều khía cạnh của nhân vật, từ một chàng trai xuất ngũ lơ ngơ đến người đàn ông toan tính nham hiểm; một gã hết lòng yêu vợ thương con nhưng cũng tàn độc không kém; một kẻ sẵn sàng giết người nhưng cũng rất dễ tổn thương.
Giống câu thoại của Teddy (Leonardo thủ vai) trong The Shutter Island, “sống như một con quái vật hoặc chết như một người tốt,” - nam tài tử đã thể hiện cả khía cạnh quái vật lẫn “người tốt” đầy tinh tế, trọn vẹn trong Killers of the Flower Moon.
Greta Lee - Past Lives
Vào vai cô gái Na Young muốn rời bỏ Hàn Quốc để đuổi mộng văn chương tại Mỹ, cô để lạc mất người bạn thiếu thời Yoo Teo. Bằng sự tình cờ và may mắn, cô kết nối lại với Yoo Teo rồi duy trì mối quan hệ yêu xa với người cũ. Dù đã kết hôn, dường như trong Na Young vẫn có một khoảng trống không thể lấp đầy trên đất Mỹ, bởi nơi cố hương luôn có một tâm giao chờ đợi.
Có thể xem Past Lives là màn “debut" ấn tượng nhất của Greta Lee, khi cô thể hiện được sự lãng đãng, chất thơ và tính Á Đông của phụ nữ dù luôn mạnh mẽ, độc lập. Sự thoang thoảng và nhẹ nhàng trong diễn xuất, cùng ánh mắt chơi vơi đã giúp Greta Lee chiếm trọn trái tim người xem.
Tất cả đó chỉ là những “khúc dạo đầu,” cho đến khi Greta trong vai Na Young, khóc nức nở, người xem mới thực sự nghẹn ngào với nhân vật và vai diễn này ở cuối phim.
Paul Giamatti - The Holdovers
Màn diễn xuất của Paul Giamatti trong The Holdovers trở nên đặc biệt, khi nam diễn viên thâu tóm được nhiều trạng thái cảm xúc vào một nhân vật.
Vào vai một Giáo sư lịch sử già khó tính, Paul Giamatti đã mang được khía cạnh “quyền uy" và nghiêm khắc của nghề giáo vào từng câu thoại. Nhưng cũng chính nam diễn viên đã tạo ra một nhân vật đặc biệt, với sự ấm áp và vị tha, khi khắc nghiệt lúc hài hước, khi lãnh đạm lúc lại đầy tình thương.
Sau gần 20 năm kể từ Sideways (2004), diễn viên Paul Giamatti và đạo diễn Alexander Payne mới có cơ hội làm việc lại với nhau trong The Holdovers. Một đằng, Alexander Payne tuy đạo diễn không nhiều phim nhưng luôn tạo ra những “phép màu" riêng, còn Paul Giamatti dù đóng cả trăm vai vẫn đầy mới mẻ, ấn tượng.
Sandra Huller - Anatomy of a Fall
2023 có lẽ là năm của Sandra Huller khi cô không chỉ có một mà đến 2 vai diễn xuất sắc. Đầu tiên, phải kể đến vai nữ phụ trong The Zone of Interest, khi Huller hoá thân thành Hedwig, vợ của chỉ huy trại tập trung Auschwitz - Rudolf Hoss (Christian Friedel).
Thứ hai và đặc biệt hơn là màn hoá thân thành nữ nhà văn Sandra Voyter của Huller, được xem là thủ phạm sát hại chồng trong Anatomy of a Fall.
Với vai diễn trong Anatomy, Sandra Huller nắm bắt được sự nhạy cảm, yếu đuối, điềm đạm và quyết liệt của một người phụ nữ trước bi kịch của cuộc đời. Đôi mắt, với mọi khả năng biểu cảm của nó, đã được Sandra thể hiện thuần thục để tạo nên sự chú ý của khán giả.
Chưa kể, việc sử dụng hơn một ngôn ngữ trong phim và sự lúng túng của nữ diễn viên đã tạo nên những trường đoạn vừa mơ hồ, vừa gay cấn, đẩy người xem vào “thế lưỡng nan" nửa tin, nửa ngờ suốt cả bộ phim.
Barry Keoghan - Saltburn
Cảnh khoả thân nhảy nhót ngẫu hứng của Barry Keoghan trong Saltburn là thật và nam diễn viên người Ireland tự tin và tự hào về điều đó. Nhưng đó không phải là phút xuất thần duy nhất của Keoghan trong bộ phim của đạo diễn Emerald Fennell, khi anh luôn tạo ra được bầu không khí đặc biệt mỗi khi lọt vào khung hình. Sự bất cần, sự ranh mãnh, và đôi khi hơi điên rồ trong cách thể hiện của Barry khiến anh thực sự toả sáng.
Không phải đợi đến vai Oliver Quick trong Saltburn, Barry Keoghan mới được chú ý. Vai phụ của anh trong The Killing of Sacred Deer (Yorgos Lanthimos đạo diễn) hay vai diễn Dominic Kearney trong The Banshees of Inisherin cũng hết sức ấn tượng. Có lẽ, đây chỉ mới là những bước đầu tiên để Barry Keoghan chinh phục đỉnh cao trên con đường diễn xuất của mình.
Natalie Portman - May December
Cả Natalie Portman, Julianne Moore và Charles Melton đều có màn diễn xuất tuyệt vời trong May December, tác phẩm điện ảnh mới nhất của đạo diễn Todd Haynes. Tuy nhiên, nếu phải lựa chọn ra một trong số đó, có lẽ Natalie Portman là phù hợp nhất.
Nữ diễn viên từng chiến thắng giải Nữ chính Oscar đã có màn hóa thân xuất sắc vào vai diễn nữ diễn viên trẻ Elizabeth trong May December. Ở đó, cô thể hiện khía cạnh của một diễn viên, đồng thời là một người phụ nữ trẻ với những biến đổi trong diễn biến tâm lý.
Sự hoá thân và đánh đổi, đã được Natalie thể hiện rất rành mạch, đồng thời gợi lên những u uẩn và lạc lối giữa hai cuộc đời: một con người thực, một diễn viên nhập vai.
Tạm kết
Emma Stone trong Poor Things và Andrew Scott trong All of Us Strangers nhận được phản hồi rất tích cực của giới phê bình, được đánh giá là những màn hóa thân xuất sắc, nhưng vì chưa có cơ hội xem phim nên người viết xin phép tạm thời bỏ qua. Hy vọng chúng ta có thể sớm thưởng thức hai tác phẩm điện ảnh cũng những màn trình diễn được đánh giá cao này trước khi Oscar 2024 chính thức diễn ra.