Yêu xa từ lâu đã là chủ đề được tranh luận sôi nổi. Nhìn chung, khi nhắc đến khả năng thành công của các cặp yêu xa, mọi người hay chia làm hai trường phái: “xa mặt cách lòng” và “miễn là cả hai cùng cố gắng.”
Khi sa vào lưới tình, các hormone trong não sẽ liên tục nhảy múa tạo nên tác động mạnh mẽ đến suy nghĩ, tâm trạng và thể chất của các cặp đôi. Vì vậy, việc rời xa nhau cũng làm họ chật vật bởi các hormone bị đảo lộn. Quá trình này vẫn hay được so sánh với người nghiện đang trong giai đoạn cai thuốc.
Vậy thì chính xác thì điều gì đang diễn trong não của các cặp yêu xa?
Yêu xa khiến các hormone tình yêu sụt giảm
Trong văn chương, chúng ta vẫn thường liên hệ tình yêu với con tim, nhưng dưới góc nhìn khoa học, đó lại là tổ hợp của nhiều loại hormone khác nhau.
Đầu tiên là dopamine (hormone trao thưởng) khiến con người trở nên phấn khích trước một tác nhân nào đó. Ở những người yêu nhau thì đây là cảm giác hào hứng mỗi khi nhận được tin nhắn, được gặp mặt, được đối phương tặng quà vào những dịp đặc biệt.
Tiếp đến là oxytocin (nổi tiếng với cái tên hormone tình yêu), được sản sinh thông qua các hành động thân mật, gần gũi như ôm, hôn. Oxytocin đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc cân bằng cảm xúc và gia tăng cảm giác gắn bó giữa những người đang yêu.
Bên cạnh đó là phenylethylamine (viết tắt là PEA), tạo nên cảm giác lâng lâng khi yêu. Một lượng lớn PEA sẽ khiến năng lượng thể chất lẫn cảm xúc của con người dâng trào, đồng thời giải phóng dopamine. Trùng hợp thay PEA cũng chính là thành phần trong kẹo sô cô la mà các cặp đôi hay trao nhau vào ngày lễ tình nhân.
Tuy nhiên đối với những những ai yêu xa, hoạt động của 3 hormone kể trên thường xuống thấp. Điều này bắt nguồn từ việc thiếu đi những tiếp xúc vật lý. Các cặp đôi lúc này thường dễ cảm thấy cô đơn, chán nản và khao khát được gặp nửa kia để tìm lại cảm giác khi mà các hormone tình yêu tuôn trào.
Ở thời đại 4.0, việc hẹn hò qua Zoom, FaceTime hoặc đơn giản là nhắn tin vẫn giúp sản sinh ra một lượng dopamine nhất định. Nghĩa là các cặp đôi vẫn phấn khích mỗi khi thấy nửa kia qua màn hình điện thoại.
Tuy nhiên, các hình thức kết nối online này vẫn không thể thay thế được nụ hôn, cái ôm và tình dục ở thế giới thật. Đặc biệt là với oxytocin, hormone chủ yếu được tạo ra thông qua cử chỉ thân mật.
Yêu xa khiến hormone căng thẳng tăng cao
Những người đang yêu cũng có lượng hormone căng thẳng cao hơn bình thường. Các hormone này bao gồm adrenaline và cortisol, khiến cho nhịp tim và huyết áp tăng nhanh, thậm chí là dẫn đến mất ngủ.
Ở các cặp yêu xa, lượng adrenaline và cortisol thậm chí còn cao hơn. Trong một nghiên cứu của Đại học Chicago vào năm 2015 trên 400 cặp đôi, những người yêu xa có mức độ căng thẳng cao hơn, không chỉ ở bên trong mà còn bên ngoài mối quan hệ.
Các nhà nghiên cứu cho rằng những tiếp xúc vật lý đóng một vai trò quan trọng trong việc làm dịu đi cảm giác thấp thỏm, lo âu bởi oxytocin có tác dụng làm giảm lượng cortisol.
Vậy yêu xa có phải là một rào cản?
Dưới góc nhìn sinh hóa thì câu trả lời là có. Tình yêu làm não sản sinh ra những loại hormone khiến con người ta cảm thấy lâng lâng bay bổng, điều mà bạn sẽ không thấy ở những mối quan hệ khác. Và chính những hormone đó cũng phản bội ta.
Ở thời đại mà cơ hội học tập, tu nghiệp và làm việc ở nước ngoài rộng mở, việc yêu xa ngày càng trở nên phổ biến hơn. Nếu đang trong tâm trạng giằng xé vì câu hỏi liệu “xa mặt có cách lòng?” thì bạn không phải là người duy nhất. Nhóm “Tâm sự yêu xa” trên Facebook hiện nay đã có đến 181 nghìn thành viên.
Tin tốt là một nghiên cứu trên 700 người yêu xa và 400 người yêu gần đã phát hiện ra rằng, việc yêu xa không hẳn khiến các cặp đôi kém hạnh phúc hơn trong mối quan hệ.
Mỗi khi được gặp lại nhau, não của bạn sẽ trở về “thời kỳ tìm hiểu” khi phenylethylamine, oxytocin, and dopamine lại tuôn trào. Vì vậy, khoảng cách dù là một hạn chế nhưng những lần gặp nhau ít ỏi và hiếm hoi sẽ khiến tình yêu được làm mới lại, điều mà các cặp đôi ở bên nhau lâu năm phải rất nỗ lực để duy trì.