Leave the World Behind có đề tài không mới nhưng vẫn cuốn hút một cách kì lạ. Được biên kịch, sản xuất và đạo diễn bởi Sam Esmail, bộ phim mở đầu bằng một buổi sáng không như thường nhật: người vợ thức giấc trước bình minh (và không thể ngủ lại) quyết định thực hiện một kỳ nghỉ bất ngờ không báo trước với chồng và hai con.
Đó là điểm bắt đầu của bi kịch.
Bằng sự gia tăng căng thẳng xuyên suốt bộ phim, cùng những tình tiết đầy ám muội, Leave the World Behind cuốn người xem vào thế giới điện ảnh hấp dẫn và kịch tính. Dù rất ít khoảng nghỉ, nó lại cho khán giả cơ hội quan sát thế giới, từ đó gợi mở quyết định về những gì cần làm nếu tận thế xảy ra.
Lưu ý: Phần sau đây có thể tiết lộ nội dung phim.
Mỗi người đều sống giữa nhiều thế giới
World (thế giới) là một mã nhận biết quan trọng trong Leave the World Behind. Nó gợi mở ra nhiều câu chuyện và liên tưởng cho người xem.
Trong bộ phim của đạo diễn Sam Esmail, có rất nhiều thế giới được mở ra. Chúng có khi giao nhau và đụng độ, nhưng cũng có khi xa cách và cô đơn. Có những thế giới được tái tạo và cả những thế giới được mô phỏng, khiến người xem cảm nhận được sự mong manh và hữu hạn khi nhìn thấy chính mình ở một (hoặc nhiều) thế giới đó.
Trước hết là thế giới gia đình, bao gồm cặp đôi Amanda và Clay Sandford (lần lượt do Julia Roberts và Ethan Hawke thủ vai) đang sống cùng hai người con. Một thế giới gia đình khác là người cha G.H. Scott (Mahershala Ali đóng) và con gái Ruth (Myha’la đóng) đang đợi người vợ, người mẹ của họ trở về.
Đó còn là thế giới việc làm, nơi con người ta căm ghét và chán nản lẫn nhau, nơi họ phải đối mặt với những món hời hoặc những phi vụ mờ ám. Song cũng có những người tạm thời từ chối gia nhập thế giới này.
Đó cũng là thế giới tự nhiên, nơi những biến đổi khiến mọi sinh vật trở nên kỳ dị. Hồng hạc thì lội trong bể bơi, còn hươu nai vốn hiền lành lại tập trung thành bầy đàn để tấn công con người.
Đó cũng có thể là thế giới công nghệ, nơi “thao túng” gần như mọi hoạt động của con người ngày nay. Từ trò chơi trên điện thoại, bản đồ GPS trên ô tô đến xe điện tự lái đều gắn chặt với đời sống thường nhật. Và có mấy ai có thể sống mà không có wifi?
Đó là thế giới chính trị, được giải thích bởi một cuộc chiến tranh và những âm mưu đằng sau nó. Đó cũng có thể là thế giới đơn giản của một cô nhóc, người chỉ muốn xem bằng được tập cuối series hài Friends. Đó còn có thể là thế giới người lớn và thế giới trẻ con; thế giới thực và thế giới mơ ước. Luôn có một khoảng cách tồn tại giữa các thế giới này, khiến chúng khó kết nối và cũng khó có thể cảm nhận.
Và đó còn là thế giới bên trong và thế giới bên ngoài. Bộ phim cho chúng ta nhìn sâu thẳm vào bên trong từng nhân vật, rọi ánh sáng vào từng thế giới trong họ. Để rồi từ đó ta nhận ra rằng, sự hỗn loạn của thế giới bên ngoài chưa hẳn đã là kinh khủng nhất.
“Em ghét con người”, Amanda nói về thế giới nội tâm của mình. “Ông ta muốn ngủ với con”, nhân vật Ruth chia sẻ về Clay. Trong hai câu thoại này cũng có sự khác biệt. Trong khi Amanda nói về những suy nghĩ bên trong của chính mình, Ruth lại đang cố phỏng đoán và xây dựng “thế giới” của Clay. Có khi nào ẩn sau vẻ ngoài đạo mạo, ông lại có những ý đồ xấu mà không ai ngờ tới?
Và khi (những) thế giới diệt vong
Ngoài nhịp phim uyển chuyển (xen lẫn căng thẳng), âm nhạc tuyệt vời, góc quay đẹp và sự mờ ám trong các tuyến truyện, Leave the World Behind còn điều gì khiến khán giả muốn đi đến tận cùng thế giới để xem?
Bộ phim không bày ra một hay nhiều thế giới như mơ, mà ngầm ẩn những xung đột và bạo lực. Mỗi người dường như đều phải chiến đấu để bảo toàn thế giới của riêng mình. Để ngăn chặn hoặc hạn chế sự đổ nát của thế giới, họ chọn cách sát cánh bên nhau hoặc tách biệt để tìm thấy sự an toàn và bình yên.
Bộ phim không có một nhân vật phản diện cố định, cũng không đưa ra một kết cục nào cho ngày tận thế. Các nhân vật dường như luôn luôn phải vật lộn để tìm ra giải pháp cho những xung đột ở cả bên ngoài lẫn bên trong họ.
Trong quá trình đó, người xem thấy tình bạn, tình yêu và tình cảm gia đình trở nên rõ ràng hơn. Sau những nghi ngờ và chất vấn, cuối cùng họ cũng đã phần nào hiểu được con người và thế giới bên trong của nhau.
Bộ phim kết thúc với một chi tiết vừa hài hước, vừa mỉa mai lại cũng rất bình thường. Mặc kệ thế giới đang trên bờ diệt vong, cô bé Rose vẫn đánh chén một bữa no nê và thưởng thức tập cuối của Friends ở một hầm trú ẩn an toàn và đầy đủ tiện nghi. Liệu rằng khi thế giới hỗn loạn, thứ ta thực sự cần lại là một chương trình TV? Liệu khi thế giới mục ruỗng và đổ nát, thứ có thể làm ta dịu lại chính là truyền hình?
Cái kết của Leave the World Behind thực sự thú vị và mang đến nhiều suy ngẫm. Nó khiến ta thoát khỏi những ảo giác sợ hãi đang diễn ra, nhưng đồng thời lại dẫn ta vào một ảo giác khác, nơi không gì dịu dàng hơn sự êm đềm do chính nó tạo ra.
Leave the World Behind bày ra rất nhiều “thế giới”, và để người xem chọn ra “thế giới” mà họ muốn rời bỏ. Lấy bối cảnh trước ngày tận thế, bộ phim khiến chúng ta căng thẳng, thậm chí sang chấn bởi nhìn thấy quá nhiều lớp thế giới trong một thời điểm.
Dù vậy, nó lại không khiến ta sợ hãi hay lạc lối, bởi mỗi nhân vật dường như đều tìm thấy “cái kết” của riêng mình. Phải chăng đã đến lúc chính bạn cũng nên làm điều đó?