Cũng đã gần 2 năm kể từ lần đầu tiên Vietcetera trò chuyện với Helen Lê. Với kênh Helen’s Recipes, trong suốt 8 năm qua, Helen vẫn không ngừng mang ẩm thực và văn hoá Việt Nam đến gần hơn với bạn bè quốc tế. Hành trình trở thành một trong số ít người Việt có ảnh hưởng đến cộng đồng YouTube toàn cầu của Helen vẫn luôn là động lực cho nhiều YouTuber Việt trẻ.
Lần này hãy cùng Vietcetera tìm hiểu chi tiết hơn về nghề tuy không mới nhưng vẫn ít người hiểu rõ: YouTuber.
Chị đã bén duyên với công việc này như thế nào?
Mình bắt đầu công việc này từ năm 2011, khi bản thân còn là một du học sinh tại Đức. Việc nấu ăn, rồi quay lại quá trình, sau đó chia sẻ video vốn xuất phát từ thú vui giải trí đơn thuần trong khoảng thời gian hoàn thành luận văn của mình.
Thời gian đầu, mình đã có suy nghĩ rằng đến một ngày nào đó, sở thích này có thể sẽ trở thành một cái nghề. Cho nên, nhằm đo lường mức độ khả thi của ‘dự án’ này, mình đã tự đặt mục tiêu. Sau khi làm 100 video mà kênh YouTube của mình vẫn không có khán giả và đồng thời bản thân không có thu nhập từ việc quay và chia sẻ video này, mình sẽ quyết định dừng.
Thế nhưng, may mắn thay, chỉ sau 20 video, kênh của mình được nhiều người chú ý và không ngừng ủng hộ, tạo động lực cho mình. Cứ thế, mình dần có được thu nhập từ việc đặt quảng cáo trên YouTube.
Trong khoảng thời gian bắt đầu, có ai hướng dẫn và hỗ trợ chị không?
Mình bắt đầu mọi thứ từ con số 0 tròn trĩnh. Khoảng thời gian đầu, tại gian bếp chung của nhà trọ cùng chiếc camera mượn cũ kỹ, mình đã tự mày mò từng thứ một.
Khả năng nấu ăn lúc ấy chỉ dừng ở mức ‘sơ sơ’, nên mình vừa tự trau dồi bằng cách làm nhiều món và thực hành theo nhiều công thức khác nhau. Từ các lần thử nghiệm đó, mình tự đúc kết ra công thức cuối cùng.
Còn về kỹ năng làm video, mình tham khảo các bài hướng dẫn trên mạng và tham gia các lớp học online. Từ quay phim, dựng góc quay cho đến chỉnh sửa video, mình muốn đảm bảo phần nhìn của video luôn hấp dẫn, cuốn hút.
Quy trình làm việc của YouTuber của chị có gì khác biệt?
Đây là công việc sáng tạo nên phần việc của mình thường ít bị lặp lại. Có ngày mình dành để đi chợ mua sắm và thử nghiệm các công thức. Có ngày mình dành để quay phim. Rồi có ngày mình chỉ dành để chỉnh sửa video.
Vì làm việc độc lập nên những việc cá nhân thỉnh thoảng gây ảnh hưởng đến quy trình công việc của mình. Vì thế, nhằm đảm bảo chỉ tiêu đăng tải một video một tuần, mình thường phải thực hiện hai video mỗi tuần để tạo nguồn dự trữ.
Mọi người thường thắc mắc thu nhập của YouTuber đến từ những nguồn nào?
Ngoài việc chạy quảng cáo, YouTuber có nhiều nguồn thu nhập khác nhau.
Đối với kênh nấu ăn, mình áp dụng tiếp thị liên kết (affiliate marketing). Cách này giúp mình tăng thêm thu nhập từ việc người xem chọn mua sản phẩm sau khi ấn vào link trích dẫn của nhãn hàng dưới video.
Ngoài ra, khi đã có được lượng khán giả nhất định, mình có thể ‘kiếm thêm’ từ việc viết và xuất bản sách. Tuy đa phần đều là những nguồn thu không ổn định, chúng vẫn góp phần duy trì và xây dựng kinh tế cho mình.
Chị có thể chia sẻ những điều chị thích và không thích về công việc này?
Mình yêu công việc này bởi nó cho mình sự tự do. Vì là công việc tự chủ nên mình không chịu bất kỳ sức ép từ cấp trên nào về mặt thời gian cũng như ý tưởng. Do đó, mọi nội dung mình truyền tải trực tiếp đến khán giả đều giữ được tính nguyên bản vốn dĩ.
Bên cạnh đó, vì xuất phát từ sở thích, nên mình chưa bao giờ cảm thấy bản thân đang thực sự ‘làm việc’, mà chính xác hơn là mình đang ‘vừa làm vừa chơi’.
Hơn thế, công việc YouTuber này cho mình nguồn thu nhập thụ động (passive income) mà hiếm có công việc phổ biến nào có thể mang lại. Tức là, nếu video vẫn còn người xem và sách vẫn còn người mua, mình vẫn luôn có thể duy trì được thu nhập ở mức độ nào đó ngay cả khi bản thân không còn tiếp tục làm video hay viết sách nữa.
Tuy nhiên, một điều mà mình không thích lắm về công việc này chính là áp lực đến từ những bình luận ác ý, không mang tính đóng góp. Tưởng chừng vô hại nhưng chúng luôn buộc mình phải bận tâm. Thỉnh thoảng, những tác động tiêu cực đó chính là tác nhân làm mình kiệt sức. Những lúc đó, mình cần dành cho bản thân thời gian để nghỉ ngơi và bình tâm.
Động lực nào đưa chị đến với công việc viết sách?
Mình bắt đầu viết sách từ năm 2014. Trước đây mình vốn hoàn toàn không có ý định viết sách. Đến khi liên tục nhận được nhiều yêu cầu từ khán giả, mình mới quyết định bắt tay vào thực hiện.
Đối với mình, mỗi lần viết sách như một lần sinh con vậy. Lúc mới sinh, người mẹ thường có tâm lý không bao giờ muốn sinh thêm nữa. Thế nhưng, sau khi ra đời, ‘đứa con’ được mọi người đón nhận và yêu thương, ‘người mẹ’ cũng vì thế quên mất trước đây bản thân đã chịu bao nhiêu cực khổ và vẫn tiếp tục mong chờ có thêm những đứa con khác.
Do vẫn có một số ý tưởng, nên mình nghĩ có thể trong tương lai mình sẽ tiếp tục viết và cho ra mắt thêm vài cuốn sách khác.
Chị có lời khuyên nào muốn gửi gắm đến các bạn có ý định làm YouTuber?
Khi muốn bắt đầu một kênh YouTube, bạn phải đặt ra cho bản thân những câu hỏi rõ ràng. Tại sao mình muốn làm kênh YouTube này? Nội dung bạn muốn truyền tải mang ý nghĩa và lợi ích cụ thể gì đến cho khán giả? Chỉ khi xác định được đúng mục đích, kênh YouTube của bạn mới có thể phát triển bền vững.
Ngoài cái nhìn dài hạn, bạn cần phải tự trang bị cho bản thân sự kiên trì và chăm chỉ. Đằng sau những nội dung thú vị, hình ảnh đẹp mắt của video là hàng loạt áp lực mà những ai chưa từng làm YouTube sẽ ít khi biết đến. Tuy đây được xem là công việc độc lập, bạn vẫn phải cho bản thân và khán giả thấy được sự cam kết của mình bằng việc đảm bảo chỉ tiêu đăng tải và chất lượng nội dung.
Thêm vào đó, để có thể bắt kịp tốc độ chuyển mình của thế giới số, ở bạn cần phải sở hữu thêm chí cầu tiến. Chính sự đầu tư, không ngừng đổi mới đó sẽ giúp bạn có thêm lượng khán giả.
Xem thêm:
[Bài viết] Nghề Lạ: Health & Fitness Influencer Linn Nguyễn
[Bài viết] Nghề lạ: Trở thành e-commerce buyer cùng anh Khôi Trần tại Leflair