Bộ luật Lao động (sửa đổi) 2019 vừa được Quốc hội thông qua thay thế cho Bộ luật Lao động 2012, trong đó, Điều 104 quy định về “thưởng” thay vì “tiền thưởng”. Theo đó, thay vì người lao động chỉ được thưởng bằng hình thức tiền mặt như trước đây, thì trong Bộ luật Lao động sửa đổi mới đã mở rộng các hình thức thưởng khác, cho phép người sử dụng lao động có thể thưởng cho người lao động bằng hiện vật như chính hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp… Những quy định mới sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1.1.2021.
Hiện có rất nhiều cuộc thảo luận xoay quanh vấn đề này, đối với nhiều người, số tiền thưởng Tết có ý nghĩa rất lớn đối với họ. Với tiền Tết, họ có thể trang trải chi phí về thăm quê nhà và sắm sửa những thứ có giá trị cao mà họ không đủ khả năng chi trả thường ngày. Vậy, nếu thưởng Tết bằng hiện vật, chủ doanh nghiệp có thể thưởng gì để vừa thiết thực, vừa hợp tình, hợp lý?
Sau đây là một số gợi ý về những hình thức thưởng thay thế của Vietcetera dành cho những người sử dụng lao động. Nhưng cũng cần phải nói thêm, chủ doanh nghiệp vẫn nên trưng cầu ý kiến nhân viên, vì nếu đã là thưởng, thì hãy thưởng theo cách mà người được thưởng vui vẻ chấp nhận.
Thưởng kết hợp hỗ trợ vé tàu xe để nhân viên về thăm quê hoặc chuyến du lịch/nghỉ dưỡng
Đã thành thông lệ, cứ mỗi năm, cứ đến dịp tết đến xuân về là Liên đoàn Lao động Thành phố Hồ Chí Minh lại phát động chương trình “Tấm vé nghĩa tình” để các công nhân xa quê có dịp về quê ăn Tết. Năm nay, ban tổ chức đã trao đi 35.000 vé tàu xe cho công nhân có hoàn cảnh khó khăn về quê ăn Tết.
Vì thế, theo chúng tôi, doanh nghiệp cũng hoàn toàn có thể đứng ra chăm lo cho nhân viên của mình bằng các hành động tương tự. Không nhất thiết phải đợi đến khi cận Tết, chủ doanh nghiệp có thể đặt vé trước cho nhân viên ngay từ đợt mở bán đầu tiên của các hãng tàu, xe, hoặc hàng không để họ yên tâm công tác.
Ngoài ra, các chủ doanh nghiệp còn có thể tổ chức để cả công ty đi du xuân đầu năm cùng nhau, hoặc tặng voucher nghỉ dưỡng để nhân viên có thể đi cùng gia đình mình. Những hành động này thể hiện sự quan tâm đến đời sống và tinh thần của nhân viên từ phía doanh nghiệp.
Tặng đồ điện tử, công nghệ
Tặng đồ điện gia dụng, đồ công nghệ chắc không phải là hình thức quá mới mẻ tại Việt Nam. Hình thức này phổ biến vì sự đa dạng của các mặt hàng điện tử với nhiều mức chi phí, phù hợp với nhiều mức thưởng khác nhau.
Chủ doanh nghiệp có thể thăm dò ý kiến của nhân viên xem họ mong muốn được tặng đồ điện tử – điện lạnh – công nghệ nào, có phù hợp với ngân sách thưởng của mình hay không. Đó có thể là bất cứ thứ gì, từ lò vi sóng, TV, tủ lạnh, máy giặt,… cho đến điện thoại thông minh, laptop. Sau đó nhờ bộ phận nhân sự và kế toán tổng kết lại và đặt đơn hàng.
Cuối năm là thời điểm mọi người có xu hướng mua sắm đồ điện tử và đồ công nghệ, nên nếu được công ty “mua sắm hộ”, chắc chắn họ sẽ cảm thấy vui hơn.
Thưởng một phần bất động sản
Đối với những nhân viên nằm trong nhóm HENRY, chi trả phí tàu xe, đồ công nghệ, và tiền bạc không phải là nỗi lo của họ. Vì thế, các chủ doanh nghiệp cần phải đi thêm bước nữa trong việc suy nghĩ phần thưởng Tết, để họ có động lực gắn bó lâu dài với doanh nghiệp.
Và một trong những món quà sáng tạo nhất mà chúng tôi có thể nghĩ ra là tặng một phần bất động sản. Với nền tảng đầu tư bất động sản như RealStake, chủ doanh nghiệp hoàn toàn có thể khích lệ các nhân viên của mình sở hữu chung một bất động sản và bắt đầu tham gia vào lĩnh vực đầu tư.
Lợi ích của hình thức thưởng này là tính dài hạn mà phần thưởng mang lại. Vì là đầu tư, nên nhân viên có thể kiếm thêm lợi nhuận từ khoản đầu tư mà mình được thưởng, bằng những cách như sau: Đăng bán trên web của RealStake hoặc bán cho người mua quen biết (người này cần tạo tài khoản trên RealStake để mua lại phần sở hữu); bán nguyên căn: sau 1 năm, RealStake sẽ chủ động kiếm người mua lại với giá tốt để bán nguyên căn; và bán lại cho RealStake.
Vì hạn mức tổi thiếu để đầu tư tại RealStake là từ 20 triệu/phần, nên số phần bất động sản được thưởng có thể dao động từ 1,2, hay 3+ phần, tuỳ thuộc vào mức lương thưởng của nhân viên.
Thưởng cổ phiếu ESOP
Không có phần thưởng nào xứng đáng cho nhân sự chủ chốt hơn là cho họ quyền sở hữu cổ phiếu của nhân viên (Employee Stock Ownership Plan – ESOP). Theo đó, cổ phiếu ESOP thường được phát hành với giá ưu đãi, và đi kèm một số điều kiện, ví dụ như không được chuyển nhượng trong khoảng thời gian từ 1-3 năm.
Nếu công ty đã đạt đủ tiêu chuẩn để phát hành cổ phiếu ESOP và tốc độ tăng trưởng của công ty ổn định, thì tương tự như tặng một phần bất động sản, tặng cổ phiếu ESOP cũng có thể được xem là một phần thưởng dài hạn. Hình thức này còn giúp nhân viên lâu năm và nhân viên chủ chốt được tiếp thêm động lực để cống hiến và xây dựng và phát triển công ty hơn nữa.
Thưởng bảo hiểm hoặc các gói chăm sóc sức khoẻ
Cuối năm cũng là thời điểm… nhảy việc. Tình trạng người đến vội, đi nhanh ở các công ty dường như đã trở thành thông lệ. Vì thế, để giữ chân người tài, chủ doanh nghiệp cần lưu tâm đến lương thưởng, phúc lợi và chế độ đãi ngộ. Một trong những cách hay ho là mua bảo hiểm nhân thọ cho họ. Hình thức này thể hiện sự quan tâm và đầu tư vào con người của doanh nghiệp.
Ngoài ra, chủ doanh nghiệp có thể mua các gói chăm sóc sức khỏe cho nhân viên. Gợi ý của chúng tôi là gói Jio Premium từ Jio Health, vì nhân viên sẽ được hỗ trợ khám tổng quát định kỳ, và thăm khám tận nhà khi bị bệnh mà không cần phải trả thêm bất kỳ chi phí nào.
Chúc mọi người có một mùa Tết Canh Tý 2020 an lành, ngập tràn niềm vui và tiếng cười!