1. Chuyện gì đang diễn ra?
Sau khoảng một năm thành lập (12/2020), VinFuture Prize sẽ tổ chức lễ trao giải lần đầu tiên vào tối nay, 20/01/2022. Đây là giải thưởng nhằm tôn vinh các nghiên cứu khoa học và các phát minh, sáng chế đổi mới công nghệ, góp phần giải quyết những thách thức chung của nhân loại.
Đứng sau giải thưởng VinFuture là VinFuture Foundation, một quỹ hoạt động độc lập và phi lợi nhuận tại Việt Nam. Số vốn ban đầu của Quỹ VinFuture là 2.000 tỷ đồng, tương đương 100 triệu USD từ Ông Phạm Nhật Vượng, người sáng lập kiêm Chủ tịch Vingroup và phu nhân là Bà Phạm Thu Hương.
2. Giá trị giải thưởng như thế nào?
Từ khoảng 600 đề cử qua vòng sơ loại, VinFuture sẽ trao 4 giải thưởng, gồm một giải chính (VinFuture Prize) trị giá 70 tỉ đồng, tương đương 3 triệu USD.
Bên cạnh đó, giải thưởng này cũng sẽ trao ba Giải đặc biệt, mỗi giải có trị giá 11,5 tỷ đồng (tương đương 500 nghìn USD) dành cho: Khoa học đổi mới từ các nước đang phát triển, Phụ nữ trong khoa học và Lĩnh vực nghiên cứu mới.
3. VinFuture có điểm gì khác biệt?
Chủ tịch Hội đồng giải thưởng VinFuture là Giáo sư Richard Henry Friend đến từ Đại học Cambridge, Anh. Bên cạnh đó, nhiều Giáo sư, chuyên gia đầu ngành, những chủ nhân giải thưởng Nobel, Millennium Technology hay Breakthrough cũng nằm trong Hội đồng.
GS Richard Henry Friend cho biết, các giải thưởng uy tín vẫn xuất hiện, nhưng chưa có nhiều giải tập trung rõ ràng vào cách khoa học và công nghệ có thể tạo ra một thế giới tốt đẹp hơn cho tất cả mọi người.
"Việc ghi nhận những thành tựu khoa học tại các giải thưởng như VinFuture sẽ giúp thúc đẩy sự đa dạng trong cộng đồng khoa học và mở rộng cơ hội tiếp cận của nhiều đối tượng trong ngành khoa học, công nghệ", GS. Sir Richard Henry Friend nói.
4. Giải thưởng mang đến lợi ích gì cho nhà tổ chức?
Các giải thưởng được xem như là một trong những phương thức truyền thông, marketing hiệu quả. Các cá nhân hay công ty thường hướng đến các giải trong lĩnh vực mà họ phát triển, kinh doanh.
Ở mặt ngược lại, việc một tỷ phú hay một doanh nghiệp tạo ra một giải thưởng cũng mang lại những giá trị tương tự. Điều này không chỉ giúp cá nhân hay tổ chức đạt được nhiều lợi ích khác nhau:
- Giúp tăng nhận diện về thương hiệu: Tổ chức một lễ trao giải giúp doanh nghiệp có được tầm nhìn và sự công nhận, ở cả công chúng lẫn người được đề cử, người chiến thắng và những người ủng hộ họ.
- Mở rộng và phát triển mạng lưới: Với một tập đoàn đang khai phá mảng công nghệ (xe hơi, xe điện, thiết bị điện tử, y tế...) như VinGroup, giải thưởng này sẽ giúp họ kết nối trực tiếp với các nhà khoa học, các chuyên gia trên thế giới.
- Truyền thông/marketing: Từ các giải thưởng uy tín khác như Nobel, Breakthrough, Turing hay các giải thưởng do các tỷ phú thành lập như Yidan, Tang nói ở trên đều có thể trở thành công cụ quảng bá, marketing hiệu quả.
5. Có giải thưởng nào na ná VinFuture tại châu Á?
Trước khi giải thưởng VinFuture ra đời, một số doanh nhân đã lập nên các giải thưởng khác nhau trong thập niên 2010. Trong đó Yidan Prize và Tang Prize là hai giải thưởng ít nhiều gây được sự chú ý.
Giải thưởng Yidan được doanh nhân người Trung Quốc Chen Yidan (Charles Chen) thành lập từ năm 2016 nhằm tôn vinh những nghiên cứu và phát triển giáo dục. Giải thưởng thường niên này đã diễn ra 5 lần với 10 nhà khoa học từng thắng giải.
Giải thưởng Tang được doanh nhân Yen-Liang Yin (Đài Loan) của Tập đoàn Ruentex Group thành lập năm 2012, và trao giải lần đầu tiên vào năm 2014. Giải thưởng quốc tế này tôn vinh ở 4 hạng mục gồm: Phát triển bền vững, Khoa học sinh học và dược phẩm, Công nghệ và Pháp quyền.
6. Nhà khoa học Việt Nam có cơ hội chiến thắng?
PGS.TS Chu Hoàng Hà chia sẻ, "Khoa học là một sân chơi công bằng. Chúng ta đừng đặt ra nghi vấn là giải thưởng đó dành cho người Việt hay bất kỳ nước nào."
Ông cũng cho rằng, Việt Nam cũng không thiếu những con người tài năng nhưng do nhiều điều kiện như nguồn lực đầu tư, cách phát triển khoa học, nhìn nhận của xã hội… nên chưa có nhiều công trình tầm cỡ.
7. Ai mới là người chiến thắng thực sự?
Dự án hay công trình nghiên cứu nào sẽ giành chiến thắng? Nhà khoa học nào sẽ được xướng tên? Liệu nhà khoa học Việt Nam có cơ hội đoạt giải? Kết quả giải thưởng VinFuture lần 1 sẽ được công bố vào tối nay.
Tuy nhiên, người thắng lớn ở giải thưởng có thể chính là cá nhân/ tổ chức giải thưởng đó vì có hiệu ứng truyền thông, kết nối mạng lưới rộng khắp, xây dựng thêm vị thế và độ tin cậy cho thương hiệu.