Avatar phần 2 đã thu về hơn 1 tỷ đô la sau 12 ngày công chiếu. Bộ phim làm sống lại cảm giác thỏa mãn cho khán giả khi xem phim tại rạp. Đồng thời, tác phầm mới nhất của đạo diễn James Cameron còn mang nhiều thông điệp ý nghĩa về môi trường, sự đa dạng và những năng lực ẩn giấu bên trong.
Avatar dường như đặt người xem vào thế giới của những điều tương phản. Một hành tinh Pandora xanh tươi, màu nhiệm và một Trái đất đang chết dần. Một tộc người có khả năng kết nối linh hồn, xem trọng gia đình và những Người trời tàn ác, ích kỷ. Từ đó, những tố chất cơ bản nhất của loài người được vị đạo diễn tài ba mang ra chất vấn. Sự khác biệt ngoại hình, tính nông nỗi với tố chất lãnh đạo hay thậm chí là khả năng thích nghi của chúng ta với môi trường. Chuyện tưởng như ở Pandora, nhưng lại có thể áp dụng vào đời sống thực tế.
Học cách vượt qua những lời trêu chọc không-thể-tránh-khỏi
Khi gia đình của Jake Sully đến với bộ tộc biển Metkayina, bề ngoài của họ trở thành sự tò mò. Tộc biển có đuôi dẹt và cánh tay rất khỏe để bơi. Trong khi đó gia đình Jake thì cứ mảnh khảnh, thậm chí còn bị gọi là có “máu quỷ”. Điều này cho thấy ngay cả trên Pandora, một hành tinh của sự đa dạng sinh học tột bậc, sự miệt thị ngoại hình vẫn xảy ra như thường.
Trong cuộc sống cũng vậy, dù chúng ta có kêu gọi chấm dứt phân biệt về ngoại hình, hay chủng tộc nhiều đến thế nào đi nữa thì việc này cũng sẽ xảy ra. Thay vì truyền đi thông điệp về sự nhẫn nhịn, Avatar 2 có gợi ý cho khán giả hai cách giải quyết có tính chất khá đối lập nhau. Đầu tiên, đó là khi bị bắt nạt, cần sự đoàn kết và có đồng minh. Kiri không cô đơn vì cô có anh trai và em trai máu chiến, sẵn sàng đánh trả những lời nói body-shaming.
Thậm chí nhân vật ông bố Jake Sully cũng “hài lòng” khi các con trai đáp trả lại bằng hành động với những lời phân biệt ngoại hình dành cho con gái ông. Tất nhiên, không phải lúc nào chúng ta cũng cần đánh nhau với những người kém duyên. Nhưng cũng đừng để bản thân cô độc, hãy tìm kiếm và yêu thương những ai có thể bảo vệ mình.
Cách thứ hai lại liên quan đến trái tim hơn, đó là tìm kiếm sự đồng cảm. Khi nhân vật Lo’ak bị khiêu khích và lừa đi ra vùng biển sâu đến suýt chết, cậu vẫn nói đỡ cho con trai Ao’nung của tộc trưởng vùng biển. Lý do cho việc này vì Lo’ak cho biết cậu hiểu cảm giác bản thân là nỗi thất vọng của gia đình. Cậu không muốn người bạn kia cũng bị như thế. Tình tiết này cho thấy hòa giải sẽ đến từ việc chúng ta nhìn ra những nỗi đau chung. Chia sẻ những cảm giác này cũng là cách để xóa dần những khoảng cách.
Bạn sống thế nào, ngoại hình thế nấy!
Ở Avatar phần 1 và phần 2, tộc người Na’vi đều có thân hình khá cường tráng và đồng đều. Nếu so với ngày nay, có lẽ không ít người cho rằng tộc Na’vi không đa dạng, là thiếu tính “inclusivity”. Thế nhưng, điểm khác biệt lớn nhất của Navi với Người Trời (chính là chúng ta) là họ có cuộc sống đòi hỏi sự vận động không ngừng. Nếu không chạy nhảy bắn cung thì cũng lặn biển bắt cá. Đời sống như thế là lý giải hợp lý cho một thân hình rất đẹp của các bộ tộc sống trên hành tinh Pandora.
Còn ngày nay, chúng ta gặp không ít vấn đề với diện mạo khi môi trường sống và cả phong cách sống thay đổi. Thức ăn nhanh, ít vận động, nghiện điện thoại, làm đẹp "chui"…đều là những thứ tàn phá ngoại hình của chúng ta. Thay vì yêu cầu các thương hiệu phải đa dạng sản phẩm hơn, hãy thử quan sát lại môi trường, cách sống có đang tự khiến chúng ta thu hẹp dần các lựa chọn của mình.
Chúng ta hoàn toàn có quyền tôn vinh sự đa dạng, khác biệt. Thế nhưng hãy luôn cân nhắc xem liệu những đa dạng đó có đến từ các thói quen đang làm hại sức khỏe hay không.
“Thấy” tố chất từ những sự khác biệt
Thông điệp chính của Avatar là “I see you”. Trong đó “see” được hiểu là “thấy” được những tố chất, khả năng của một người bất kể khác biệt của họ. Trong phần 1 là Neytiri "thấy" được Jake Sully (một người khác loài) có khả năng lãnh đạo, đến phần 2, Lo’ak được con gái tộc biển là Tsireya thấy được tố chất khi trở thành bạn của một Tulkun. Đặc biệt, nhân vật Kiri còn được chính vợ tộc trưởng vùng biển “thấy” được khả năng điều khiển cá (dù trước đó chính bà cũng không hề yêu thích cô).
Avatar là bộ phim nhấn mạnh sức mạnh từ bên trong. Thông điệp này tuy không mới nhưng luôn nhắc nhở chúng ta rằng hãy luôn khám phá sức mạnh nội tại dù cho ngoại hình, xuất thân có khác biệt ra sao. Chúng ta cần nhìn nhận sâu sắc hơn để tìm ra những tính cách, hay một dấu hiệu cho thấy một người nào đó ta có thể cùng đồng hành.
Tuy nhiên, bộ phim cũng cho thấy mỗi người cũng cần chủ động và không ngừng khám phá bản thân. Kiri hay Lo'ak đều rất cố gắng để chứng minh cảm nhận của họ về bản thân là đúng. Đôi khi chúng ta bận đối phó với công kích bên ngoài mà không thể yêu thương và nuôi dưỡng những tố chất của mình.
Hãy dành thời gian để lắng nghe, quan sát, và cảm nhận những gì mình có thể làm được. Và đừng quên, hãy tìm cơ hội để thể hiện những tố chất này ra. Khi đó, kết hợp với sự khác biệt ngoại hình, bạn sẽ trở nên thú vị và lôi cuốn hơn nữa.
Trân trọng khả năng thích nghi của cơ thể hơn là đẹp xấu
Thế nào là một làn da đẹp? Định nghĩa da đẹp thay đổi theo nhiều thời kỳ khác nhau. Có khi đó là làn da trắng sứ, đôi khi lại là làn da khỏe mạnh. Thế nhưng, yếu tố quan trọng bật nhất liên quan đến ngoại hình của các loài sinh vật, và cả con người đó chính là khả năng thích nghi.
Hẳn bạn đã từng nghe nếu da quá trắng thì mất đi các lớp sắc tố giúp da chống lại các tia có hại từ ánh nắng. Hay nếu phẫu thuật thẩm mỹ bằng các phương pháp không thể đảo ngược (như cắt hai mí mắt) thì có thể sau này sẽ không còn hợp gu của thời thế nữa.
Trong Avatar, yếu tố thích nghi được đề cao khi phim dành khá nhiều thời gian để nói về một gia đình vùng núi về miền biển vắng sinh sống. Khác biệt về ngoại hình tuy cản trở gia đình Sully giai đoạn đầu nhưng cuối cùng họ vẫn thích nghi được một cách khá tốt. Điều chúng ta có thể học hỏi là niềm vui từ những kiến thức mới khi phải thay đổi môi trường hay gặp điều kiện bất lợi.
Cơ thể, hay vẻ bề ngoài của con người sinh ra với khả năng thay đổi. Khả năng thích nghi của cơ thể không chỉ là sinh tồn mà còn giúp chúng ta uyển chuyển đi qua các xu hướng về nhan sắc. Một ví dụ đơn giản, nếu bạn đi xăm chân mày theo một kiểu cố định thì hầu như không thể vẽ chân mày theo nhiều kiểu dáng khác nữa. Hoặc sửa mũi theo phom mũi thịnh hành năm nay, nhưng chẳng ai dám chắc vài năm nữa chiếc mũi của bạn có còn được gọi là đẹp nữa hay không?
Chính việc gìn giữ sự khác biệt và học cách thích nghi phù hợp sẽ giúp chúng ta không bao giờ lỗi thời.
Và có lẽ James Cameron biết điều này khi ông tự tin siêu bom tấn Avatar có thể chinh phục khán giả dù hai phần phim cách nhau đến 13 năm. Chính yếu tố nguyên bản, khác biệt đã giúp Avatar “sống” dù thế giới và gu thưởng thức của khán giả có biến chuyển ra sao.