Throw shade - Hay còn gọi là "cà khịa kiểu Tây" | Vietcetera
Billboard banner

Throw shade - Hay còn gọi là "cà khịa kiểu Tây"

Throw shade hay còn gọi là "nghệ thuật cà khịa".
Throw shade - Hay còn gọi là "cà khịa kiểu Tây"

Nguồn: Hân Nguyễn cho Vietcetera

1. Throw shade là gì?

Throw shade /thrō shād/ (verb) dùng để chỉ việc “ném" cho ai đó sự mỉa mai và thiếu tôn trọng một cách "tế nhị" và "thanh lịch". Người bị "throw shade" không phải lúc nào cũng nhận ra mình đang bị “shade”.

Throw shade có thể dịch là cà khịa, nói mỉa.

Bản thân chữ shade (noun/verb) hay shady (adj) theo nghĩa bóng có thể hiểu như hành động mờ ám, không rõ ràng và không có mục đích tốt. Để giải thích về ý nghĩa chữ này, queen Dorian Corey đã nói rằng: “Shade có nghĩa là khi chị không cần bảo rằng cưng xấu khi mà bản thân cưng đã tự biết điều đó rồi.”

alt
Dorian Corey trong Paris is Burning nói về shade.

2. Nguồn gốc của throw shade?

Từ này được dùng đầu tiên trong cộng đồng gay người da màu và Mỹ La-tinh.

Tiền thân của từ shade tới từ văn hoá "read". Trong cộng đồng Drag Queen (Dressed as a girl - Trai giả gái) thì read nghĩa là chê bai hay sỉ nhục thẳng một ai đó trước mặt họ. Thường thì read sẽ "chê" đặc điểm bên ngoài hay trang phục của một Drag Queen theo cách hài hước. Đây cũng là một phần thi thường thấy trong Ru Paul's Drag Race.

Shade thì “duyên dáng” và sáng tạo hơn khi sự mỉa mai này không mang tính trực tiếp và thường chơi chữ hay ẩn dụ. Đó là lý do mà nhiều khi người shade thường hay “giả vờ" là mình đang không cà khịa đối tượng đó.

alt
Tôi "không biết" Jenifer Lopez là ai.

3. Vì sao throw shade phổ biến?

Vào khoảng năm 1990, bộ phim về cộng đồng Drag Queen “Paris is Burning" được lên sóng thì từ này chính thức được đưa ra sử dụng nhiều. Throw shade thực sự bùng nổ vào năm 2009 khi chương trình Rupaul’s Drag Race được ra mắt. Với những phần thi mang đầy tính throw shade khiến từ này càng được sử dụng nhiều hơn bởi đại chúng.

Tuy nhiên theo một bài đăng trên thefader, từ throw shade cũng như văn hoá cà khịa người khác cũng vấp phải nhiều chỉ trích. Ý nghĩa của của việc throw shade đã bị thay đổi đi như ban đầu. Sự phát triển của shade và các chương trình khiến cho các đối thủ phải tham gia vào các trận đấu throw shade để dành phần thắng. Điều này dẫn đến một nghĩa “tiêu cực" cho từ này khi nhắc tới khi nó được dùng quá nhiều để miệt thị người khác.

4. Dùng throw shade như thế nào?

Shade có thể mang nhiều hình dáng khác nhau từ lời nói, cử chỉ, cho tới ánh mắt.

alt
Cái bắt tay thân thiện không che được ánh nhìn cực "shade" của Rihanna

Shade còn được dùng giữa những người bạn thân trêu đùa nhau.

Tiếng anh:

A: "Hurry up, girl, 'cuz I'm about to throw some serious shade your way!"

Tiếng việt:

A: "Ê bà mà không lẹ lên là tui cà khịa bà quên đường về nhà luôn á!"

#BócTerm là series bóc tem những từ ngữ mới đang thịnh hành cùng Vietcetera.