1. Ai kiện ai?
Ngày 24/05/2021, phiên tòa giữa Epic Games và Apple đã kết thúc, tuy nhiên vẫn chưa có kết luận nào được đưa ra. Vụ kiện đã kéo dài từ 13/08/2020 và được châm ngòi bởi Epic Games.
Theo như thẩm phán Gonzalez Roger thì phải đợi tới khoảng vài tháng nữa bà mới có thể đưa ra được kết quả chính thức.
2. Vụ kiện nói về gì?
Vào 2h sáng, Tim Sweeney gửi thư tuyên chiến với Apple khi tựa game ăn khách Fortnite bị gỡ khỏi App Store.
Trước đó, Epic Games đã lách luật của Apple, cho phép người mua giao dịch trực tiếp để tránh khoảng 30% “phí hoa hồng" trên App Store.
Cho tới hiện tại, trọng tâm của vụ kiện vẫn xoay quanh 2 yếu tố cốt lõi:
- Sự độc quyền của Apple khi chỉ cho phép phát hành các ứng dụng trên hệ sinh thái iOS qua nền tảng App Store.
- Mức “phí hoa hồng" quá cao lên tới 30% khi thanh toán trong game.
Epic Games tuyên bố mục đích của mình là vì cộng đồng khi tạo ra sự thay đổi cho hệ thống phân phối game và chống lại sự độc quyền công nghệ của Apple.
3. Apple phản bác gì?
Theo Apple, khoảng phí 30% được dùng để quản lý chặt chẽ các nội dung trên App Store và duy trì sự ổn định của nền tảng, giúp bảo vệ người dùng. Apple cũng cho rằng các nhà lập trình game cũng đang hưởng nhiều quyền lợi từ hệ sinh thái của Apple (thử nghiệm, phân phối, công cụ lập trình).
Tim Cook cũng nhấn mạnh ứng dụng miễn phí trên appstore chiếm tới 85% và những người phải trả 30% phí đều là các ứng dụng có doanh thu. Bên cạnh đó khoảng phí này sẽ giảm xuống còn 15% cho tới năm thứ 2 đăng ký dịch vụ với Apple.
Tuy nhiên theo một khảo sát, có tới 39% nhà lập trình không đồng tình với khoản phí của Apple. Họ cũng phản đối việc Apple ưu ái cho phép thanh toán trực tiếp với một số bên như Amazon.
Bên cạnh đó thẩm phán cũng cho rằng việc Apple giữ nguyên khoản phí 30% trong 10 năm đồng nghĩa với việc công ty này không có đối thủ cạnh tranh.
4. Cuộc chiến lớn hơn đang diễn ra là gì?
Không chỉ gây hấn với Apple, Epic Games còn kiện luôn cả Google với cùng lý do không muốn chia sẻ doanh thu.
Hiện tại có rất nhiều nền tảng khác như Google Play Store, Amazon Appstore, Galaxy Store, PlayStation và Nintendo cũng đánh phí 30% cho việc thanh toán trong game. Kết quả của cuộc chiến này có khả năng thay đổi mô hình hoạt động và kinh doanh của nhiều “chợ game”.
Các công ty này có khả năng sẽ phải cho phép các đối thủ khác mở “chợ game” trên nền tảng của mình. Lấy ví dụ đơn giản như việc Google sẽ mở một chợ ứng dụng Google Play Store nhưng trên nền tảng iOS.
5. Apple còn dính cáo buộc độc quyền nào?
Cuối năm 2019, Spotify kiện Apple vì cạnh tranh không lành mạnh và không đồng tính với khoảng "thuế 30% của Apple". Chưa dừng lại ở đó Apple còn dính những tranh chấp tương tự liên quan tới “phí bảo kê” với Netflix và Microsoft.
Vậy nên dễ thấy rằng cuộc chiến Epic và Apple đang chia đôi ngành công nghiệp này ra thành 2 phe.
Tháng 06/2019 Apple cũng đã hầu tòa cùng các ông lớn khác như Amazon, Facebook và Google trong cuộc điều tra chống các hành vi độc quyền. Việc này ít nhiều sẽ ảnh hưởng tới kết quả của cuộc chiến Epic Games và Apple. Dù có dành phần thắng, chắc chắn sẽ có những điều lệ mới trói chân và làm giảm sức mạnh của Apple.
6. Nếu Epic Games thắng?
Rất nhiều chuyên gia về chống độc quyền cho rằng cơ hội thắng của Epic Games rất nhỏ.
Tuy nhiên, ngoài việc Epic Games dành được khoản tiền “thuế Apple” khổng lồ, sức ảnh hưởng của vụ kiện này sẽ tạo ra nhiều sự thay đổi trong ngành công nghệ.
Cuộc chiến có khả năng lan sang các “chợ game tay cầm" như Xbox, Playstation khi đứng trước nguy cơ phải thay đổi mô hình phân phối game, tương tự như Apple và thị trường độc quyền mobile game trên iOS.
Chiến thắng của Epic Games sẽ thúc đẩy cho tham vọng của Tim Sweeney: tạo ra nền tảng nơi tất cả các thị trường game, mạng xã hội đều quy thành một mối thay vì chia ra như hiện tại. Ông gọi nó là metaverse - siêu vũ trụ trên Internet.
7. Apple sẽ phải đối mặt gì trong tương lai?
Vụ kiện này chưa từng có tiền lệ và thẩm phán đang phải đưa ra một quyết định khó khăn. Việc dành phần thắng cho Apple của bà chắc chắn sẽ làm “mếch lòng" những chính trị gia cũng như nhà hoạt động chống độc quyền.
Thẩm phán Gonzales cũng đang tham khảo các vụ kiện về chống độc quyền tương tự để có thể đưa ra được phán quyết. Cuộc chiến này cũng đã làm rò rỉ rất nhiều thông tin liên quan tới ngành công nghiệp game, tác động lên cộng đồng người chơi và nhà lập trình.
Vậy nên, sẽ sớm có những thay đổi về luật lệ của không gian mạng, bắt đầu cho một cuộc chiến chống độc quyền công nghệ lớn hơn. Đây mới chính là điều khiến Apple phải để tâm, chứ không phải kết quả của vụ kiện này.