“Ngày xửa ngày xưa có một vương quốc dành cho những kẻ biết mộng mơ, không phân biệt bất cứ ai." Bộ phim hoạt hình kỷ niệm 100 năm của Disney bắt đầu với những lời dẫn dắt như thế.
Wish là phép ẩn dụ để nói về chính Disney - nơi đã nuôi dưỡng giấc mơ của bao cô bé, cậu bé và cả những người trưởng thành có trái tim mơ mộng. 100 năm qua, Disney đi từ bản hợp đồng dài 4 trang để sản xuất bộ phim hoạt hình câm, đến “thế lực” khổng lồ của điện ảnh thế giới. Và Disney đã chọn Wish cho cột mốc đánh dấu hành trình một thế kỷ của mình.
Wish nói về cái gì?
Bối cảnh của Wish diễn ra tại vương quốc Rosas - một vùng đất giả tưởng do phù thủy Magnifico cai trị. Theo phong tục, cứ mỗi khi tròn 18 tuổi, cư dân nơi đây sẽ mang điều ước sâu thẳm nhất của mình đến trao cho nhà vua giữ hộ, với hy vọng một ngày nào đó, ông ta sẽ giúp hiện thực hóa nó.
Một ngày, cô bé hướng dẫn viên du lịch hoạt bát Asha đến xin làm trợ lý cho Magnifico và phát hiện ra bản chất thật của nhà vua. Đằng sau dáng vẻ nhân từ, hay nói đạo lý, hắn dùng việc canh giữ giấc mơ như một công cụ để quản lý mọi người.
Công thức 'trăm năm' của Disney
Wish tiếp tục phát huy những công thức ‘trăm năm’ của Disney để mang đến một thế giới sống động. Nhất là phần kịch bản gợi nhắc và tri ân nhiều bộ phim nổi tiếng trước đây, dù câu chuyện đặt trong bối cảnh giả tưởng hiện đại.
Nhân vật và khung cảnh đặc trưng
“Ác nhân” Magnifico giống một phiên bản khác của Evil Queen (Snow White), với tính cách phô trương và tự cho mình là trung tâm vũ trụ. Câu nói cửa miệng của hắn: “Thế gian ai đẹp được dường như ta?” cũng chính là câu tự tán dương quen thuộc của mụ phù thuỷ trong Bạch tuyết và bảy chú lùn.
Kiểu nhân vật bạn đồng hành dễ thương đậm chất Disney một lần nữa xuất hiện trong Wish. Chú dê biết nói Valentino gợi nhắc tới rồng Mushu (Mulan) hay khỉ Abu (Aladdin). Cỗ xe bí ngô và chú chuột trong Wish là lời tri ân tới công chúa Lọ Lem, những động tác làm phép “học hỏi” từ chuột Mickey, hay cảnh ngôi sao rớt xuống cũng mang màu sắc của nàng tiên Tinker Bell trong Peter Pan.
Sự kết hợp của những yếu tố trên biến Wish trở thành một bữa tiệc đậm màu sắc hoài niệm. Và toà lâu đài lộng lẫy canh giữ những điều ước cũng giống như cách mà Disney gìn giữ những di sản của mình.
Cấu trúc The Hero's Journey
The Hero's Journey, hay hành trình của người hùng, là cấu trúc kể chuyện quen thuộc từ thần thoại cổ tích đến điện ảnh Hollywood hiện đại. Hành trình của người hùng bao gồm 12 bước, dẫn dắt nhân vật chính đi từ thế giới đã biết sang một thế giới họ chưa từng biết tới. Nói đến đây, có lẽ chẳng có hãng phim nào trên thế giới chuộng và thành thạo cấu trúc The Hero's Journey như nhà Disney.
Disney giỏi tạo ra những người anh hùng bất đắc dĩ. Những Simba, Elsa, hay mới đây chính là Asha, đều bị buộc phải dấn thân vào hành trình phiêu lưu. Cuối cùng, phim lại đưa nhân vật trở về điểm xuất phát nhưng hoàn toàn thay đổi với năng lượng và tri thức mới mẻ bên trong. Phim ngấm ngầm đưa ra lời động viên: Khi gặp khó khăn ai cũng có thể thành người hùng.
Thông điệp về niềm tin và lòng dũng cảm
Câu chuyện cổ tích diễn ra trong Wish cũng có thông điệp rất giống những tác phẩm cổ điển khác của Disney. Dù bạn bao nhiêu tuổi hay đến từ đâu, bạn cũng đừng bao giờ từ bỏ những khát khao ẩn giấu bên trong mình.
Thêm vào đó, Wish còn giống như một bản anh hùng ca của những con người dám tin vào điều phi thường, dám mơ và đi đến cùng giấc mơ. Cũng không có gì lạ bởi tuyên ngôn về niềm tin và lòng dũng cảm chính là lý tưởng sáng tạo xuyên suốt của cha đẻ Mickey. “Khi bạn tin vào một điều gì đó, hãy tin tưởng nó hoàn toàn, âm thầm và không nghi ngờ" - Walt Disney đã từng nói.
Fan Disney ước gì?
Sao chép công thức thành công chẳng phải chuyện lạ trong ngành phim, nhưng sao chép hiệu quả hay không thì còn phải chờ xem phim. Đáng tiếc trong trường hợp của Wish, công thức “trăm năm” của Disney là không đủ.
Wish có phần nội dung quá dễ đoán. Cái kết thậm chí có thể được đoán ra trước cả khi nhân vật chính Asha xuất hiện. Phim tuân theo cấu trúc ba hồi chặt chẽ, an toàn, không có nhiều thử thách, suy nghiệm, giải mã những ẩn ý.
Nói về nhân vật, liệu một nhân vật ngay từ đầu đã luôn là hiện thân của chính nghĩa, mạnh mẽ, dũng cảm, không mấy thay đổi từ đầu đến cuối như Asha có còn cho thấy sự thú vị để giữ chân người xem hay không?
Khán giả 10 năm trước có thể thích Wish vì đáp ứng vừa vặn yêu cầu của một tác phẩm giải trí. Nhưng ở hiện tại, khán giả chắc chắn đang mong đợi nhiều hơn.
Nhìn chung, Wish không phải là một bộ phim dở. Song đặt vào vị thế tác phẩm kỷ niệm 100 năm thành lập Disney thì bộ phim đang nằm dưới kỳ vọng của các fan hâm mộ xưởng phim.
Với cá nhân người viết, Wish là một bộ phim cho thấy sự tham vọng của Disney, khi lồng ghép rất nhiều những biểu tượng kinh điển, đáng nhớ từ các tác phẩm cũ. Nhưng sự tham vọng ấy sẽ bùng nổ và ấn tượng hơn nhiều, nếu Disney đặt trọng tâm chính vào khâu kịch bản của Wish, để những điều ước không chỉ đơn thuần là những thứ bề ngoài mà còn đại diện cho điều gì đó cao cả bên trong.
Và hành trình gìn giữ những giấc mộng tươi đẹp ấy có thể bớt đi sự tuyến tính, một chiều, để thay vào đó là cảm giác lắt léo, bí ẩn, nhưng giàu sức sống hơn.