1. Yapping là gì?
Đây là thuật ngữ chỉ việc nói dài dòng những chuyện nhỏ vặt vãnh, đôi khi gây phiền toái cho người nghe và những người xung quanh. Trong bối cảnh internet, yapping còn dùng để chỉ hành động chia sẻ quá nhiều trên mạng xã hội, “spam” kín bảng tin của người khác. “Lải nhải” hay “xà lơ” có lẽ là những từ tiếng Việt gần nhất với thuật ngữ này.
“Những yapper thường có đặc điểm nói không ngừng về một chuyện gì đó, dù nó bé tí. Nếu không khí cuộc hội thoại lắng xuống, họ vẫn sẽ tiếp tục nói”, Taylor Nicole Limas, một ngôi sao mạng xã hội đến từ Chicago chia sẻ.
2. Nguồn gốc của yapping?
Theo Nicole Holliday, một chuyên gia ngôn ngữ đến từ Đại học Pomona (Mỹ), từ yap xuất hiện từ khoảng đầu thế kỷ XVII, vốn ban đầu là danh từ chỉ những giống chó nhỏ. “Đặc biệt là mấy chú chó nhỏ, giọng lanh lảnh”, chuyên gia Holliday chia sẻ.
Đến thế kỷ XIX, do hiện tượng trôi dạt ngữ nghĩa (semantic drift), yap trở thành động từ miêu tả tiếng chó sủa. Từ khoảng thập niên 1950, yapping xuất hiện phổ biến trong nhiều ca khúc nhạc rock và sau này là rap (điển hình ở các bài hát của Ne-Yo và Nas), trước khi được sử dụng theo ngữ nghĩa hiện tại.
3. Vì sao yapping phổ biến?
Yapping bắt đầu phổ biến trên TikTok từ đầu năm 2024. Nếu tìm từ này trên TikTok, bạn dễ dàng thấy một loạt các clip ngắn về đề tài này, với lượng tương tác từ vài nghìn đến vài chục nghìn. Nó cũng lọt top các từ ngữ thịnh hành nhất năm 2024 do từ điển Collins công bố, bên cạnh brat hay manifest.
Theo chuyên gia ngôn ngữ Sylvia Sierra đến từ Đại học Syracuse (Mỹ), yapping trở nên phổ biến có thể do TikTok là nơi dân tình hay đăng các video “lải nhải”, do đó họ dùng luôn yapping là một động từ có sẵn để miêu tả hành vi này. “Cũng có rất nhiều TikToker định nghĩa yapping là gì, mỗi người một kiểu - nói cách khác, họ đang lải nhải về từ yapping”, bà Sierra chia sẻ.
Trên thực tế, yapping từ lâu đã được xem là một chiến thuật của các nhà sáng tạo nội dung, khi họ “nói dài, nói dai” hơn để chèn được nội dung quảng cáo vào video của mình. Nhận thấy xu hướng này, TikTok đã tăng độ dài tối đa của video lên 10 phút, và sắp tới có thể là 30 phút.
Cũng có những trường hợp ngoại lệ chỉ thuần túy “kể lể” chuyện của mình nhưng lại hút triệu view, như Reesa Teesa với series Who TF Did I Marry, hay Pơ Kể Chuyện với câu chuyện người em gái bị cô bảo mẫu “cắm sừng” viral khắp cõi mạng hồi đầu năm nay. Bản thân câu chuyện kịch tính một phần, nhưng chính kỹ năng yapping của những TikToker này khiến video kể chuyện của họ hấp dẫn người nghe dù chúng… siêu dài.
Ở một khía cạnh khác, nhiều gen Z chia sẻ trên TikTok rằng họ không thể ngừng yapping ở chỗ làm, dù có bị đồng nghiệp than phiền. Tuy nhiên theo, việc “buôn dưa lê” nơi công sở không hẳn là tệ, thậm chí nó tác động tích cực đến sức khỏe tinh thần người lao động. Những người làm HR có thể tận dụng yapping làm cơ sở điều phối các hoạt động giao lưu nội bộ, hoặc tổ chức các buổi cố vấn giúp kết nối nhân viên lớn tuổi và trẻ tuổi trong tổ chức.
4. Cách sử dụng yapping?
Tiếng Anh
A: How could Lan talk so much about small things without getting bored?
B: Well she works in HR, where yapping is actually a necessary skill to help her understand and connect people in the company.
Tiếng Việt
A: Sao Lan có thể “lải nhải” nhiều thế về mấy chuyện nhỏ nhỏ mà không thấy chán nhỉ?
B: Cô ấy làm bên HR mà. Lải nhải thực ra là kỹ năng cần thiết giúp cổ hiểu và kết nối mọi người trong công ty đó.